Bij mensen met dementie zijn ondanks de ziekte vaak nog mogelijkheden om te leren. In samenwerking met DAZ en het lectoraat Psychogeriatrie van de Haagse Hogeschool heeft Alzheimer Nederland het project ‘Lerend Vermogen’ uitgevoerd. Er zijn tien voorbeelden gefilmd waarbij het lerend vermogen van mensen met dementie in de praktijk zichtbaar wordt. In deze filmpjes worden mensen met dementie geportretteerd die iets hebben aan- of afgeleerd, dankzij goede begeleiding van mantelzorgers en/of zorgverleners.

Alzheimer Nederland zet zich in voor bevordering van de levenskwaliteit van mensen met dementie en hun naasten. Het optimaal benutten van het geheugen en lerend vermogen biedt uitzicht om langer zelfstandig te functioneren. Dit kan een positieve bijdrage leveren aan het zelfbeeld en het onafhankelijkheidsgevoel vergroten, en daarmee de kwaliteit van leven verbeteren. “Leren is niet iets waar je snel aan denkt bij mensen met dementie, omdat juist het geheugen vaak ernstig is aangetast bij dementie”, aldus adjunct-directeur Marco Blom, “toch toont onderzoek aan dat deze mensen, zeker in het beginstadium van de ziekte, vaak nog goed in staat zijn te leren. Het gaat erom de aanwezige competenties goed aan te spreken. ”

Kennis over lerend vermogen is beperkt
Zorgverleners en familieleden zijn onvoldoende bekend met dit fenomeen. Zij nemen vaak, goedbedoeld, teveel uit handen en leren daarmee onbewust afhankelijkheid aan. Waardoor patiënten bijvoorbeeld na het handen wassen niet meer zelf hun handen afdrogen, maar hun handen uitsteken voor hulp hierbij. Het overgrote deel (70%) van de zorg voor mensen met dementie wordt gedaan door familieleden. Maar ook onder professionele zorgverleners is de kennis over en ervaring met lerend vermogen bij dementie nog beperkt. Het project ‘Lerend vermogen bij dementie’ werkt actief aan bewustwording en enthousiasme van mensen met dementie, de naaste omgeving en het onderwijs en verzorgend personeel

Motiveren om te leren
Toepassing van het lerend vermogen van mensen met dementie valt of staat met de aanpak van de familie en /of begeleiders. Belangrijke randvoorwaarden zijn wel o.a. dat het leren in een goede sfeer gebeurt, zonder dwang, dat er rekening wordt gehouden met beperkingen en dat er niet wordt gecorrigeerd. Meer weten? Kijk op www.alzheimer-nederland.nl/dementie en http://www.opnieuwgeleerdoudgedaan.nl/c/toolkit

Het project Lerend Vermogen bij dementie is mogelijk gemaakt door het Innovatiefonds Zorgverzekeraars en wordt uitgevoerd door Alzheimer Nederland i.s.m. de Haagse Hogelschool en DAZ (Dirkse Anders Zorgen).

Dat zei staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) tijdens zijn toespraak op de EU-conferentie ‘Alzheimer’s disease – epidemic of the third millennium’ in Bratislava, Slowakije. Eerder op de dag had Van Rijn al een ontmoeting met bewindspersonen uit Slowakije en Malta om het belang van internationale samenwerking tegen dementie te onderstrepen. Die aanpak was een speerpunt van het Nederlandse voorzitterschap van de EU in 2016.

Mensen met dementie in ons midden

“We blijven vol inzetten op wetenschappelijk onderzoek naar dementie”, aldus Van Rijn. “Zolang het echter niet mogelijk is van dementie te genezen, moeten we zo veel mogelijk oog hebben voor mensen met dementie. Die wonen meestal thuis, in ons midden. In andere Europese landen misschien nog wel meer dan bij ons. Hoewel situaties in Europa kunnen verschillen, staan we met gebundelde krachten echt een stuk sterker tegenover deze afschuwelijke aandoening dan ieder land voor zich.”

Samen dementievriendelijk

In Nederland is de campagne ‘Samen dementievriendelijk’ gestart om het besef en begrip van dementie te vergroten. Het streven is dat een miljoen mensen binnen vijf jaar beter bekend raken met dementie en dat toepassen in hun baan en bestaan. Denk hierbij bijvoorbeeld aan familieleden, winkelpersoneel of buschauffeurs.

Engeland en Denemarken kennen gelijke initiatieven, Malta begint daarmee en andere landen – zoals Slowakije – volgen met belangstelling.

32 miljoen voor Deltaplan Dementie

Nederland kent het Deltaplan Dementie, een plan dat onder meer gericht is op (internationaal) medisch onderzoek naar betere behandeling, genezing en het voorkomen van dementie. In de jaren 2017 tot en met 2020 trekt het kabinet voor het Deltaplan 32 miljoen euro uit. Eerder investeerde het kabinet 32,5 miljoen euro.

Dementie in Nederland

In Nederland leven naar schatting 260.000 mensen met dementie. Dat aantal stijgt in 2050 tot 400.000, omdat Nederland meer ouderen krijgt die bovendien steeds ouder worden. Met het stijgen van de leeftijd neemt de kans op dementie toe. Mensen leven gemiddeld acht jaar met dementie: zes jaar thuis en twee jaar in een zorginstelling.

Het is vandaag de Dag van de Mantelzorg. Alzheimer Nederland vraagt deze dag extra aandacht voor mantelzorgers bij dementie. Zij verdienen een steuntje in de rug. Een arm om de schouder. Een luisterend oor. Én een mooi complimentje.

Zwaar belast
Uit de recent verschenen tweejaarlijkse Dementiemonitor Mantelzorg van Alzheimer Nederland blijkt dat de belasting van mantelzorgers van een dierbare met dementie in de afgelopen jaren flink is toegenomen. Partners van thuiswonende mensen met dementie zijn het zwaarst belast. Alzheimer Nederland speelt hier op in met het platform dementie.nl, dat zich richt op alle mantelzorgers van een naaste met dementie.

Start social media campagne
In het kader van de Dag van de Mantelzorg 2016 start op 10 november een social mediacampagne om de mantelzorgers in Nederland een compliment te geven. Iedereen kan mee doen en een compliment uitdelen. Er zijn drie liefdevolle zinnetjes verzameld en in een tegeltje gezet. Deze complimentjes staan op de Facebook pagina van Alzheimer Nederland, daar kunnen ze met iedereen worden gedeeld.

Dementie.nl – Zorg volhouden en organiseren
Het vorig jaar gelanceerde online platform dementie.nl heeft inmiddels 263.000 mantelzorgers mogen ondersteunen met concrete tips, brede informatie en ervaringen van andere mantelzorgers. Het platform blijft zich continue ontwikkelen op basis van de wensen en behoeften van mantelzorgers.
Met nu ruim 200 informatiepagina’s, 60 tips en ervaringsverhalen kan elke mantelzorger bekijken wat voor hem op dit moment nodig is in de zorg voor de naaste met dementie.
Ook kan de bezoeker van het platform in contact komen met experts en gerichte vragen stellen aan experts op het gebied van zorg, pensioen en notariële zaken, maar ook aan een casemanager dementie, een huisarts en de experts bij Alzheimer Nederland. Na het doen van de laagdrempelige ‘Mantelzorg- test’ krijgt de deelnemer een advies en direct gerichte informatie via het platform om de mantelzorgbelasting te verlichten.

Van diagnose tot nazorg
Jacqueline Stokman, projectleider Dementie.nl: “Het doel is een baken te zijn in de ondersteuning bij dementie in álle fasen van deze ziekte. Vanaf de diagnose tot en met de fase van nazorg zijn er heel veel vragen waar mantelzorgers mee rondlopen. Op veel van deze vragen zijn antwoorden te vinden op dementie.nl. Mensen delen er kennis en ervaringen uit om elkaar te ondersteunen.”