Het landelijke programma Connect Hartfalen is van start gegaan. De Nederlandse Vereniging voor Cardiologie (NVVC) gaf woensdagavond 20 januari het startsein voor de eerste regio die het programma in de praktijk brengt: de regio ‘Groot Leiden’. Het doel is optimale zorg bieden voor patiënten met hartfalen. Via het programma maken verschillende zorgverleners in één regio afspraken met elkaar over hoe zij die zorg met elkaar het beste kunnen inrichten. Onder andere huisartsen, cardiologen, praktijkondersteuners van de huisartsen en hartfalenverpleegkundigen zijn actief betrokken. Het startsein voor de eerste regio ‘Groot Leiden’ werd gegeven in Congres Centrum CORPUS in Oegstgeest. Hierna volgen geleidelijk aan andere regio’s in het land.

Cardiologen en huisartsen werken intensief samen
Dr. Saskia Beeres, cardioloog in het LUMC, en Dr. Carolien Lucas, cardioloog in het Alrijne Ziekenhuis, zijn de regionale projectleiders van NVVC Connect Hartfalen. Beeres zegt: “Het aantal patiënten met hartfalen stijgt snel en hartfalen heeft een grote impact op de patiënt, zijn omgeving en het zorgstelsel. Daarom is een betere organisatie van de zorg nodig. Ook door de stijgende zorgkosten is er steeds meer behoefte aan zorg volgens het principe ‘dicht bij huis als het kan, ver weg als het moet’. Tegelijk kan de samenwerking tussen instellingen beter op elkaar worden afgestemd.” NVVC Connect Hartfalen voorziet in al deze behoeften, zegt Lucas: “Dit samenwerkingsverband zorgt er voor dat tien ziekenhuizen en vele huisartsen in de regio ‘Groot Leiden’ nog beter samenwerken en gaan voor het gemeenschappelijke doel: de beste zorg voor patiënten met hartfalen.”

Snel de juiste zorg op de juiste plek
Dr. Huug van Duijn is huisarts in Katwijk aan den Rijn en kaderhuisarts hart- en vaatziekten. Daarnaast is hij voorzitter van de werkgroep Hartfalen van het Knooppunt Ketenzorg, een koepel van eerstelijns samenwerkingsverbanden in Zuid-Holland Noord. “De grote winst van de nieuwe aanpak zit in het procesmatige en effectieve karakter ervan”, zegt van Duijn. “Hierdoor komen we tot goede, snelle en praktische afspraken, waarbij de zorg plaatsvindt op de meest geschikte plaats.” Hij verwacht dat de betrokken zorgverleners uit de eerste-, tweede- en derdelijnszorg binnen NVVC Connect Hartfalen zullen samenwerken op basis van gelijkwaardigheid en wederzijds respect.

Over NVCC Connect
NVVC Connect Hartfalen is een landelijk kwaliteitsprogramma van de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie. Doel van dit programma is de zorg voor patiënten met hartfalen verder te verbeteren door de organisatie rond het behandelingsproces te optimaliseren. Dit houdt in dat het programma Connect Hartfalen ondersteuning biedt bij de regionale implementatie van de Landelijke Transmurale Afspraak hartfalen (LTA) en een landelijk platform biedt voor regionale afspraken en speerpunten.

Over hartfalen
Bij hartfalen is de pompfunctie van het hart verminderd. Het hart pompt niet genoeg bloed rond en er ontstaan klachten zoals vermoeidheid of vocht vasthouden. In Nederland zijn ruim 140.000 patiënten met hartfalen. Naar schatting neemt dit aantal verder toe tot 195.000 in 2025. Hartfalen is dus een veel voorkomende aandoening, met een hoge mortaliteit, morbiditeit en de impact op patiënt, mantelzorger en het zorgstelsel is groot. Om een kader te bieden omtrent de organisatie van de hartfalen zorg is een landelijk transmurale afspraak (LTA) hartfalen ontwikkeld.

Isala Hartcentrum is samen met de Huisartsenvereniging regio Zwolle gestart met NVVC Connect atriumfibrilleren. Dit landelijke kwaliteitsproject van de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie heeft als doel verdere verbetering van de zorg voor patiënten met atriumfibrilleren (AF), ook wel boezemfibrilleren genoemd. Centraal hierbij staan een goede samenwerking in de zorgketen om te komen tot de meest optimale zorg voor deze patiënt en het stimuleren van onderzoek en innovatie. De samenwerking tussen betrokkenen is tijdens een kick-off bijeenkomst bekrachtigd met een samenwerkingsovereenkomst.

Ouderdomsziekte
Atriumfibrilleren is de meest voorkomende hartritmestoornis bij volwassenen. Het is vooral een ouderdomsziekte; met het stijgen van de leeftijd neemt de kans op atriumfibrilleren sterk toe. Het aantal patiënten met atriumfibrilleren zal de komende jaren stijgen. Dat komt enerzijds doordat meer mensen een hogere leeftijd bereiken en anderzijds doordat de frequentie van atriumfibrilleren juist bij de oudere mens toeneemt. De klachten van atriumfibrilleren variëren sterk. Sommige mensen voelen niets en bij hen wordt atriumfibrilleren bij toeval ontdekt. In andere gevallen kunnen klachten zoals hartkloppingen erg vervelend en beperkend zijn. Patiënten met deze ritmestoornis hebben echter ook een verhoogd risico op een herseninfarct. Dus ook bij patiënten die geen klachten hebben, is screening en waar nodig behandeling belangrijk om complicaties zoals een herseninfarct te voorkomen.

Samenwerking
Atriumfibrilleren bij ouderen is een chronische ziekte en hebben meestal verband met onderliggende hart- en vaatziekten zoals hoge bloeddruk, aderverkalking en hartklepafwijkingen. Uitgebreide cardiologische analyse bij deze patiënten is belangrijk om de juiste behandeling op maat te kunnen bieden. De huisartsen in de regio Zwolle en het Isala Hartcentrum werken sinds jaar en dag samen via werkafspraken. NVVC Connect atriumfibrilleren draagt bij aan het bestendigen en waar mogelijk verbeteren van de samenwerking tussen de huisartsen en het Isala Hartcentrum. Intensivering van de samenwerking tussen cardiologen en huisartsen stimuleert snelle diagnostiek en het bepalen van de juiste behandeling voor de individuele patiënt. Atriumfibrilleren patiënten met een relatief laag risico kunnen voor controle en chronische behandeling goed bij de huisarts terecht. Door intensievere samenwerking kan de atriumfibrilleren zorg dus kwalitatief beter, maar ook efficiënter en goedkoper verlopen.

AF- poli
Een belangrijke schakel tussen huisarts en cardioloog is de AF-polikliniek. Isala Hartcentrum heeft een speciale polikliniek voor patiënten met atriumfibrilleren. Deze patiënten worden volgens een protocol uitgebreid diagnostisch in kaart gebracht en afhankelijk van de bevindingen wordt een specifiek behandelplan gemaakt. De behandeling kan variëren van leefstijladviezen tot medicatie of een operatie. De juiste behandeling vermindert het risico op hartschade en een herseninfarct. Patiënten die onder controle staan op de AF-polikliniek blijken minder complicaties en betere overlevingskansen te hebben. Meer informatie: www.isala.nl/hartcentrum

Onderzoek en innovatie
Momenteel is niet exact bekend hoeveel mensen atriumfibrilleren hebben, dit geldt ook voor Zwolle en omgeving. Dit komt omdat een groep mensen met atriumfibrilleren geen klachten heeft en dus niet naar een arts gaat. Landelijk zijn er positieve ervaringen met het screenen van hoogrisico groepen zoals ouderen die voor een griepprik komen. Isala Hartcentrum is daarom in samenwerking met een aantal huisartsenpraktijken in de regio Zwolle recent gestart met screening van deze hoogrisico groepen met behulp van een handzaam apparaat, waarmee op een snelle en eenvoudige manier atriumfibrilleren opgespoord kan worden. Het screenen van hoogrisico patiënten is een voorbeeld van onderzoek en innovatie.