Goed nieuws voor duizenden Nederlandse hartpatiënten. In navolging van Zilveren Kruis gaan ook zorgverzekeraars VGZ, DSW, ONVZ en De Friesland de eHealth-toepassing HartWacht in 2017 vergoeden. Dit maakt Cardiologie Centra Nederland (CCN), drijvende kracht achter HartWacht, vandaag bekend.

Met HartWacht worden hartpatiënten doorlopend op afstand gemonitord. Met de speciale cVitals app, ontwikkeld door partner FocusCura, meten patiënten thuis zelf vitale waarden. De metingen worden automatisch doorgestuurd naar CCN en worden bovendien meteen aan het online medisch dossier van de patiënt toegevoegd. Artsen en verpleegkundigen kunnen afwijkende waarden snel signaleren en de patiënt (en de huisarts) adviseren. Patiënten hoeven niet meer (of minder vaak) voor controles of metingen naar het ziekenhuis te komen.

Snel opschalen dankzij vergoeding door zorgverzekeraars
De contracten met de vier nieuwe verzekeraars zorgen voor een forse opschaling, vertelt operationeel directeur Cecile Goldman van CCN: “We sluiten dagelijks patiënten aan op HartWacht, maar tot nu toe was dat alleen mogelijk voor verzekerden van Zilveren Kruis. Door de nieuwe contracten kunnen we HartWacht vanaf vandaag aanbieden aan duizenden patiënten.”
Volgens Goldman kunnen dat er nog veel meer worden als ook Menzis en CZ besluiten om HartWacht te vergoeden. Met die twee verzekeraars zijn nog gesprekken gaande.

CCN: ‘zorgverzekeraars steken hun nek uit’
Met het vergoeden van HartWacht laten de betreffende zorgverzekeraars zien dat zij niet alleen reguliere zorg inkopen, maar dat ze ook willen investeren in vernieuwing. Daarmee steken ze echt hun nek uit, benadrukt Goldman: “We zitten met HartWacht nog in de eerste fase, waarin het toetsen van de verwachtingen omtrent telemonitoring een belangrijk onderdeel vormt. Ook wat dat betreft is de steun van de zorgverzekeraars goed nieuws. Want hoe meer patiënten wij aansluiten, hoe sneller we effecten op grotere schaal kunnen aantonen.”

ONVZ: ‘enthousiast over de kansen van eHealth’
Bestuursvoorzitter Jean-Paul van Haarlem van ONVZ Zorgverzekeraar is enthousiast over de kansen die HartWacht kan bieden voor hun verzekerden: “Dit is een innovatie waarbij de zorg meer wordt afgestemd op de persoonlijke situatie van de patiënt. HartWacht heeft niet alleen een positief effect op de kwaliteit en doelmatigheid van de zorg, het is vooral een verbetering voor de patiënt. Doordat belangrijke zaken nu op afstand in de gaten kunnen worden gehouden, hoeven patiënten veel minder vaak heen en weer naar het ziekenhuis. Dat is een belangrijke stap voor hartpatiënten die bij ONVZ zijn verzekerd.

Zilveren Kruis: ‘een goede zaak’
“Wij zijn zeer tevreden met het feit dat we samen met CCN en FocusCura een doorbraak hebben weten te bewerkstelligen die chronische hartzorg dicht bij onze verzekerden mogelijk maakt. Dat deze zorg ook voor verzekerden van andere verzekeraars ter beschikking komt is een goede zaak,” zegt Erik-Jan Wilhelm, directeur Strategie en Innovatie van Zilveren Kruis.

Patiëntenfederatie Nederland: ‘positieve ontwikkeling’
Patiëntenfederatie Nederland noemt het een positieve ontwikkeling dat steeds meer verzekeraars eHealth-toepassingen zoals HartWacht omarmen. “Wij zijn verheugd dat de andere verzekeraars het voorbeeld van Zilveren Kruis volgen”, aldus directeur Dianda Veldman. “Ik hoop dat er nog veel meer van dit soort initiatieven komen, zodat alle patiënten in Nederland deze moderne vormen van zorg kunnen gebruiken.”

Samenwerking met ziekenhuizen en huisartsen
Op dit moment kunnen patiënten voor HartWacht nog alleen terecht bij CCN, maar als het aan Cecile Goldman ligt komt daar snel verandering in: “Op dit moment voeren we gesprekken met verschillende ziekenhuizen en huisartsen om HartWacht ook buiten onze eigen locaties aan te bieden. Wij monitoren de patiënten dan namens de behandelend arts. Schaalbaarheid is een belangrijke succesfactor voor zorg op afstand en op die manier hoeft niet elk ziekenhuis het wiel opnieuw uit te vinden.”

In het hartcentrum van het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein is onlangs de eerste patiënt behandeld met een nieuwe techniek voor complexe hartritmestoornissen / boezemfibrilleren. Tijdens deze behandeling wordt met een speciale katheter van binnenuit een 3D-afbeelding van het hart gemaakt. Tegelijkertijd wordt de elektrische activiteit in het hart minutieus en in real time gevolgd. Dit biedt veel nieuwe mogelijkheden voor de behandeling van patiënten. Hiermee kunnen complexe ritmestoornissen die voorheen niet te begrijpen waren, in kaart worden gebracht en behandeld worden. Naar verwachting zal ook het aantal heroperaties voor dit soort ritmestoornissen afnemen.

Cardiologen Lucas Boersma en Maurits Wijffels hebben in het St. Antonius de eerste behandeling uitgevoerd en zijn erg enthousiast over deze nieuwe methode. De techniek is nog wel in een ontwikkelfase. De behandelingen zijn momenteel gekoppeld aan een internationale studie waaraan ook het Maastricht UMC meedoet.

Wervelwind
Lucas Boersma: ”Meer dan 300.000 mensen in Nederland hebben last van boezemfibrilleren. Het is de meest voorkomende hartstoornis, waarbij elektrische stroompjes als een wervelwind door de boezem van het hart ronddwarrelen, en de normale rustige werking van het hart verstoren. Patiënten krijgen dan last van een snelle, onregelmatige en bonkende hartslag, met bijkomende klachten als vermoeidheid, kortademigheid, en gebrek aan energie om inspanning te leveren. Deze nieuwe behandeling kan een belangrijke stap vooruit betekenen en het biedt op maat gerichte behandeling van de ritmestoornis voor iedere individuele patiënt.

Bij hartritmestoornissen kan een cardioloog overtollige elektrische prikkels uitschakelen door een ablatie toe te passen. Met behulp van koude of hitte wordt een litteken aangebracht op de plek waar de ‘verkeerde’ prikkel ontstaat. Bij complexe ritmestoornissen is het soms erg lastig om de juiste plaats te lokaliseren en te bepalen of het aanbrengen van een litteken is gelukt. Dat kan ertoe leiden dat patiënten herhaaldelijk moeten terugkomen voor een nieuwe behandeling. Met de inzet van de nieuwe techniek, de zogenoemde real time hoge resolutie mapping-katheter techniek, is de verwachting dat het aantal heringrepen aanzienlijk zal dalen.

150.000 metingen per seconde
Voor de procedure wordt gebruikgemaakt van een mapping-katheter die in staat is om in het hart bijna 150.000 metingen per seconde uit te voeren. Op basis van deze meetpunten gemaakt door ultrasoon geluid, wordt de wand van de hartboezem van binnenuit gevisualiseerd en omgezet in een 3D-afdruk. Tegelijkertijd worden de elektrische pulsen die het hart afgeeft minutieus in kaart gebracht en op deze 3D-afdruk afgebeeld. Hierdoor kan de cardioloog in real time zien waar de stoornis precies wordt veroorzaakt. Ook stoornissen die voorheen niet te begrijpen waren, kunnen nu opgespoord worden. Het effect van een toegepaste ablatie is nu ook meteen zichtbaar, waardoor de kans dus veel kleiner is dat de patiënt later opnieuw last krijgt omdat de ablatie niet precies op de goede plek was. Doordat de nieuwe katheter tijdens de ingreep een 3D-kaart van het hart kan maken, zijn aanvullende beeldvormingsmethoden vooraf zoals een MRI- of CT-scan in de toekomst niet meer nodig, wat voor de patiënt minder belastend is.

St. Antonius Hartcentrum
Inmiddels heeft het St. Antonius Hartcentrum de beschikking over verschillende innovatieve technieken voor de behandeling van complexe hartritmestoornissen, waaronder nieuwe katheterablatietechnieken, linker hartoor sluiting voor beroertepreventie, de chirurgische Mini-Maze operatie, en nu dus de in real time hoge resolutie mapping-katheter techniek. Het St. Antonius Hartcentrum kent een lange traditie in de behandeling van hart- en vaatziekten en staat bekend om zijn toepassing van nieuwe onderzoeks- en behandelmethoden. Het centrum voert jaarlijks meer dan 1600 hartritmebehandelingen uit.

In het UMC Utrecht is deze week voor het eerst in Nederland bij een patiënt een miniatuursensor in de longslagader geïmplanteerd waarmee de druk in de longslagader kan worden gemeten. De patiënt stuurt via de sensor essentiële informatie over de status van hartfalen naar zijn arts. Op basis van deze gegevens kan de arts maatregelen nemen om de kans op een ziekenhuisopname te verkleinen. Uit onderzoek blijkt dat met deze nieuwe technologie het aantal ziekenhuisopnamen voor hartfalen tot 37% kan verlagen.

Hartfalen ontstaat wanneer het hart niet in staat is voldoende bloed rond te pompen om in de behoeften van het lichaam te voorzien. Er zijn verschillende oorzaken voor hartfalen. Veel voorkomende oorzaken zijn bijvoorbeeld een doorgemaakt hartinfarct of langdurige hoge bloeddruk. Omdat  artsen niet goed op afstand de status van de aandoening kunnen monitoren moeten patiënten regelmatig naar het ziekenhuis voor controle.

Draadloze minisensor

Het CardioMEMS HF-systeem meet direct de druk in de longslagader. De druk in de longslagader neemt toe bij verergering van hartfalen en dit treedt eerder op dan veranderingen in gewicht en bloeddruk waarop meestal wordt gestuurd bij patiënten met hartfalen. De patiënt stuurt via de minisensor vanuit huis dagelijks essentiële informatie over de status van zijn hartfalen naar een arts. Hierdoor kan de arts een verergering van hartfalen sneller signaleren en een behandeling aanpassen om zo de kans op een ziekenhuisopname te verkleinen.

Minder ziekenhuisopnames

In een grote Amerikaanse studie werd de effectiviteit van de minisensor grootschalig onderzocht bij 550 patiënten met hartfalen die in de voorgaande twaalf maanden in het ziekenhuis waren opgenomen vanwege hartfalen. Uit dit onderzoek blijkt dat deze nieuwe technologie het aantal ziekenhuisopnamen voor hartfalen met 37 procent kan verlagen.

“Deze sensor geeft ons de mogelijkheid om patiënten met ernstig hartfalen die regelmatig worden opgenomen intensief te monitoren om zo verergering van hartfalen te voorkomen. Een mooi voorbeeld hoe we de zorg van de individuele patiënt kunnen verbeteren door middel van nieuwe eHealth technologieën”, aldus Prof. dr. Folkert Asselbergs, cardioloog bij het Hart- en vaatcentrum in het UMC Utrecht.

De nieuwe minisensor is ontwikkeld om het hele leven van de patiënt mee te gaan en heeft geen batterijen nodig. Zodra de minisensor is geïmplanteerd, stuurt deze draadloos drukmetingen naar een beveiligd, extern elektronisch patiëntsysteem. De patiënt ervaart geen pijn of gevoeligheid tijdens de metingen. Via de minisensor kan een patiënt informatie over de status van zijn hartfalen regelmatig naar een arts sturen, zonder dat hij daarvoor speciaal naar het ziekenhuis hoeft te komen.

Hartfalen

Volgens de Hartstichting krijgen in Nederland elk jaar meer dan 25.000 mensen voor het eerst de diagnose hartfalen. Naar schatting zijn er bijna 142.000 mensen met hartfalen in Nederland, waarvan 85 procent ouder is dan 65 jaar. Jaarlijks worden er 29.000 patiënten in het ziekenhuis opgenomen en sterven er 7.000 patiënten aan de gevolgen van hartfalen.