Astma onder de knie dankzij de genen

LongfondsNederlandse topwetenschappers gaan baanbrekend onderzoek doen naar medicijnen voor kinderen die hun astma niet onder controle krijgen. De verklaring zit mogelijk in hun genen. Met de steun van donateurs wil het Longfonds (voorheen Astma Fonds) 2,1 miljoen euro uittrekken voor drie grote studies naar longziekten.

In juli ontvingen drie consortia van kennisinstellingen de toezegging dat het Longfonds wil investeren in hun studies. Het Longfonds wil longziekten de wereld uit helpen en onderzoek helpt om onze dromen te realiseren: longziekten voorkomen, een betere behandeling van ernstige longziekten en herstel van beschadigd longweefsel. De drie onderzoeksprojecten starten nu. Het Longfonds verwacht dat de studies succesvol worden afgerond, dankzij de steun van donateurs in de komende jaren.

Medicijnen bij kinderen
Vanuit het AMC Amsterdam richt een team onderzoekers op medicijngebruik bij kinderen die hun astma niet onder controle krijgen. Bij 2 tot 3 op de 10 kinderen met astma werken ontstekingsremmende medicijnen onvoldoende, ze hebben nog steeds last van hun longziekte. Heel vervelend voor een kind: je kunt niet sporten, mist school of verjaardagsfeestjes, en andere kinderen begrijpen niet waarom je zo vaak ziek bent. De onderzoekers gaan met hun collega’s van het UMC Groningen en het Erasmus MC Rotterdam bekijken of kennis van de genen kan helpen om deze kinderen gerichter medicijnen te geven. Want met de juiste medicatie voelen kinderen zich beter en kunnen ze een normaal leven leiden, net als hun leeftijdsgenootjes.

Te vroeg geboren
Elk jaar worden ongeveer 18.000 baby’s te vroeg geboren (eerder dan 37 weken). Eén van de oorzaken voor vroeggeboorte is een vruchtwaterinfectie. De ongeboren baby krijgt een longontsteking waardoor zijn longen schade oplopen en niet goed ontwikkelen. Te vroeg geboren baby’s lopen meer risico op astma en andere longklachten gedurende hun hele leven. Als te vroeg geboren baby’s aan de beademing moeten, dan kunnen hun longen daardoor nog extra beschadigd raken. Onderzoekers van Maastricht UMC+, het Hubrecht instituut en UMC Utrecht willen de komende jaren een manier vinden om de longen van te vroeg geboren baby’s te kunnen herstellen. Ze vermoeden dat stamcellen een veelbelovende behandeling kunnen zijn, zowel voor de schade door vroeggeboorte als voor schade ontstaan door beademing. Stamcellen hebben namelijk de eigenschappen dat ze ontsteking remmen en herstel stimuleren.. Vinden de onderzoekers een manier die werkt, dan kan vervolgonderzoek nieuw perspectief bieden aan deze kwetsbare kinderen.

Vermoeidheid bij COPD
Bij een longziekte denken mensen vooral aan benauwdheid, maar de impact voor patiënten is groter. Zo is ernstige moeheid iets dat veel voorkomt bij COPD patiënten en hun leven met een longziekte nog moeilijker maakt. Moeheid bij mensen met COPD is waarschijnlijk het gevolg van een optelsom: minder conditie, bijkomende ziekten, psychologische klachten en ziekenhuisopnames. Onderzoekers van CIRO in Horn, Radboud UMC, AMC Amsterdam en Maastricht UMC+ gaan kijken naar deze onderliggende oorzaken en hoe deze het beste aangepakt kunnen worden.

Stimulans
In totaal wil het Longfonds ruim twee miljoen euro investeren in deze drie onderzoeken. Voorwaarde is dat de kennisinstellingen nauw samenwerken. “Met slagkracht en focus komt wetenschappelijk onderzoek sneller tot resultaten waar mensen met een longziekte bij gebaat zijn”, zegt Rutgers. Deze drie onderzoeken zijn geselecteerd door de Wetenschappelijke Advies Commissie, waarin wetenschappers, zorgverleners én mensen met een longziekte zijn vertegenwoordigd.

Longfonds
Het Longfonds strijdt voor gezonde lucht en gezonde longen. Voor en met iedereen.
We maken onderzoek mogelijk. We pakken vieze lucht aan. En we doen er alles aan om
kinderen rookvrij te laten opgroeien. We komen op voor de beste zorg voor longpatiënten én voor iedereen die dat misschien ooit wordt. In Nederland zijn ruim een miljoen mensen met een longziekte, zoals astma, COPD of een zeldzame longziekte.

Kennis Nederlanders over gevaren (mee)roken laag

sigaretNederlanders hebben weinig kennis van de gevaren van roken en meeroken. Zowel rokers als niet rokers schatten de risico’s van roken te laag in. Dit blijkt uit een onderzoek van TNS Nipo in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

Zowel rokers als algemeen publiek schatten vooral de risico’s van meeroken laag in: 51% van het algemeen publiek en 46% van de rokers erkent dat een hartaanval een gevolg kan zijn van meeroken. Voor hart- en vaatziekten liggen deze percentages op 62% en 54%.

Meer kans op luchtwegziekten voor kinderen die meeroken

Meeroken is zeer schadelijk voor je gezondheid. Meerokers hebben bijvoorbeeld 25 tot 30% meer kans op een hartaanval, 10 tot 50% meer kans op hart en vaatziekten, 20 tot 30% meer kans op een beroerte en 20 tot 30% meer kans om longkanker te krijgen. Kinderen die opgroeien in een omgeving waar gerookt wordt, hebben meer kans op babysterfte, luchtwegklachten, oorontsteking, verminderde longfunctie, astma en andere luchtwegziekten. Opvallend is dat een meerderheid van de rokers (86%) wel weet dat roken schadelijk is. Toch maakt 54% zich maar enigszins zorgen over de eigen gezondheid en 34% over de gezondheid van anderen.

Meer kennis over schadelijkheid

De overheid voert een niet-roken beleid met de nadruk op het voorkomen dat jongeren beginnen met roken. De overheid neemt maatregelen om rokers en niet rokers meer kennis bij te brengen over de gevaren van roken. Zo moeten sigarettenpakjes voortaan voor 65% bestaan uit afschrikwekkende foto’s met een waarschuwing. En op de verpakkingen staat het gratis telefoonnummer van de stoplijn (0800-1995) en de link naar de website www.ikstopnu.nl. Ook is gestart met een social media-aanpak om mensen voor te lichten over de nieuwe pakjes en de risico’s van roken en meeroken.

Enkele feiten:

  • Ieder jaar sterven ruim 20.000 mensen aan de gevolgen van roken.
  • Roken is de belangrijkste risicofactor voor kanker, hart- en vaatziekten en luchtwegaandoeningen als COPD.
  • Ieder jaar overlijden 3000 mensen aan hart of vaatziekten.
  • Ieder jaar overlijden 5300 mensen aan COPD.
  • Ieder jaar overlijden 10.000 mensen aan longkanker.
  • Van alle mensen met longkanker heeft 90% gerookt.
  • Meerokers hebben 20 tot 30% meer kans om longkanker te krijgen.
  • Meer dan de helft van alle sterfgevallen door kanker in de mond- of keelholte of slokdarm hangt samen met roken.

Meer mensen met COPD: ongeneeslijke longziekte treft 600.000 Nederland

De ernstige en ongeneeslijke longziekte COPD treft meer Nederlanders dan gedacht. Maar liefst 596.300 mensen hebben COPD, zo blijkt uit nieuwe kerncijfers van de overheid. “Hun longen raken onherstelbaar beschadigd”, zegt directeur Michael Rutgers van het Longfonds. “Daarom willen we via wetenschappelijk onderzoek longreparatie mogelijk maken.”

Het ministerie van VWS en het RIVM publiceerden deze week de eerste Staat van Volksgezondheid en Zorg, een nieuwe manier om actuele en eenduidige kerncijfers te presenteren. Daarin bedraagt het aantal mensen dat bij de huisarts bekend is met COPD nu 596.300. “We hadden al het vermoeden dat er meer patiënten waren dan 400.000, wat we tot nu toe dachten”, zegt Rutgers. Elk jaar overlijden ruim 6.000 mensen aan COPD. “COPD haalt het leven overhoop van maar liefst 600.000 Nederlanders.”

Elke dag een gevecht
Patricia van Corven (55) is één van hen, haar longen gingen zo ver achteruit dat zij nu wacht op donorlongen: “Mijn leven staat behoorlijk op zijn kop, elke dag is een gevecht. Wassen, aankleden, lopen of ergens naar toe gaan, niets is meer vanzelfsprekend. Onlangs heb ik een week op de IC gelegen, ze hebben echt voor mijn leven moeten knokken. Door mijn humor sta ik nog fier overeind.”

Onderzoek naar longreparatie
Het Longfonds vraagt aandacht voor baanbrekend onderzoek naar longreparatie. Dr. Reinoud Gosens, onderzoeker aan de Rijksuniversiteit Groningen doet samen met collega’s in Leiden en München onderzoek naar longreparatie. “We willen een manier vinden om de lichaamseigen reparatie ‘aan’ te zetten. We bouwden succesvol een stukje long na en hebben nu meer inzicht in de mechanismen waarmee de groeifactoren het herstel van longweefsel verhogen. Ik geloof dat het in de toekomst mogelijk is om zieke longen te herstellen.”

Collecte Longfonds
Van 23 t/m 28 mei is de landelijke collecte van het Longfonds. Deze week gaan bijna 40.000 vrijwilligers op pad om geld in te zamelen voor de strijd tegen longziekten.
In Nederland hebben meer dan 1 miljoen mensen een longziekte, zoals astma of COPD. Het Longfonds (voorheen Astma Fonds) strijdt voor gezonde lucht en gezonde longen.