“Samenwerking moet verbeteren om meer levens te redden en verspreiding tegen te gaan”

Voor het eerst in de geschiedenis staat woensdag 26 september een bijeenkomst van de Verenigde Naties in het teken van tuberculose. Hieraan voorafgaand organiseert KNCV Tuberculosefonds een ontbijtsessie met TBC- en HIV-experts, politici en donoren in het VN hoofdkwartier in New York. “We gaan daar met de vuist op tafel slaan. De samenwerking moet verbeteren om meer levens te redden,” aldus Kitty van Weezenbeek, directeur van KNCV Tuberculosefonds.

Het feit dat TBC nu op de hoogste politieke agenda staat, maakt duidelijk dat wereldleiders ongerust zijn over de humanitaire en economische gevolgen van de meest dodelijke infectieziekte ter wereld. Jaarlijks sterven 1,6 miljoen mensen aan TBC. Multiresistente TBC is een enorm probleem en de ziekte slaat hard om zich heen onder mensen met HIV. Onnodig, want TBC is goed te behandelen.

Een betere samenwerking tussen HIV- en TBC-bestrijdingsprogramma’s is één van de vlakken waarop veel winst te behalen valt. KNCV Tuberculosefonds, hét internationale expertisecentrum op het gebied van TBC-bestrijding, maakt zich daar al ruim 15 jaar hard voor en kreeg onlangs bijval van Bill Clinton. Tijdens de internationale Aidsconferentie afgelopen juli in Amsterdam, onderstreepte de voormalige Amerikaanse president dat TBC- en HIV-bestrijding hand in hand moeten gaan. Clinton: “Deze conferentie zou mensen eraan moeten herinneren dat tuberculose nog steeds de grootste moordenaar is van mensen met HIV.”

Ontbijtsessie – Leave no one behind
In New York neemt KNCV Tuberculosefonds nu opnieuw het voortouw. Kitty van Weezenbeek: “Onze projecten tonen aan dat we door een goede samenwerking meer personen met TBC en HIV opsporen, ze beter kunnen behandelen en ook gezondheidssystemen ontlasten.  Dit moeten we wereldwijd tot norm maken. Om dat af te dwingen, brengen wij alle hoofdrolspelers samen. Het is tijd  dat donoren, politiek, en experts deze TB/HIV samenwerking omarmen en concrete stappen zetten …”

Naast Van Weezenbeek spreekt staatssecretaris Paul Blokhuis (VWS) woensdag bij de ontbijtsessie met de titel ‘Leave no one behind: Scaling up integrated people-centred TB/HIV care towards universal health coverage’. De Nederlandse en Japanse overheden zijn co-host. Andere sprekers zijn onder andere Mr. Peter Sands (Global Fund), Irene Koek (USAID), Dr. Tedros Ghebreyesus (WHO), Mr. Michel Sidibe (UNAIDS) en Dr. Eric Goosby (speciale VN-gezant voor tuberculose). Evenals mensen uit door TBC-getroffen gemeenschappen en leiders van tbc-bestrijdingsprogramma’s in Nigeria en Zuid-Afrika.

Daarna is het de beurt aan de wereldleiders tijdens de VN-bijeenkomst. Hun steun en politieke commitment is noodzakelijk om de slagkracht tegen TBC op álle vlakken te kunnen vergroten.

Livestream side event, woensdag 26 september 13.30 – 15.30 uur. https://www.facebook.com/KNCVTuberculosisFoundation/

Livestream VN-bijeenkomst over tuberulose, woensdag 26 september. http://www.un.org/webcast/schedule/latest.html

Op 16 en 17 november aanstaande wordt in Moskou de ministeriële bijeenkomst van de Wereldgezondheidsorganisatie gehouden met het thema ‘Ending TB in the Sustainable Development Era: a Multisectoral Response’. Deze conferentie vormt een essentiële opstap voor het opbouwen van het vereiste momentum voor het komende jaar waarin de wereldwijde tbc-bestrijding grote stappen zal moeten nemen om de tbc-epidemie een halt toe te roepen. Dit is broodnodig want het is letterlijk nu of nooit. Volgend jaar zal in september voor de eerste keer in de geschiedenis van de Verenigde Naties de bestrijding van tuberculose op het hoogste politieke niveau besproken worden.

Tuberculose is met 1,7 miljoen doden per jaar de dodelijkste infectieziekte ter wereld. Daarbij is multiresistente tuberculose in opmars en vormt een wereldwijde bedreiging voor de volksgezondheid. Ondanks de beschikbaarheid van nieuwe medicijnen en verkorte behandeltrajecten wordt de introductie en opschaling van deze innovaties gehinderd door de zwakke gezondheidssystemen in de landen waar tuberculose het meest voortkomt. Vooruitgang vereist daarom politieke en professionele vastberadenheid van het hoogste niveau om technische, politieke en organisatorische uitdagingen te overwinnen.

“Het is echt nu of nooit. Als deze high level meetings niet tot politiek commitment leiden, dan krijgen we de wereldwijde ‘tuberculose epidemie’ niet onder controle. Tuberculose respecteert geen grenzen, dit is ons aller probleem!” zegt Kitty van Weezenbeek, algemeen directeur van KNCV Tuberculosefonds.

Tijdens de ministeriële bijeenkomst in Moskou geeft Kitty van Weezenbeek, algemeen directeur van KNCV Tuberculosefonds, als enige Nederlander op dit prestigieuze podium een presentatie over de Nederlandse tbc-expertise en ervaring. Een uniek moment om bij vele ministers van Volksgezondheid aan te mogen schuiven en uit te leggen hoe tuberculose op Nederlandse wijze bestreden kan worden.

Nederlandse aanpak en tolerantie
De Nederlandse tbc-aanpak zorgt ervoor dat we patiënten dankzij onze surveillance niet uit het oog verliezen en laat zien hoe verschillende sectoren, publiek en privaat, GGD en ziekenhuis, maar ook bijvoorbeeld migratiediensten en de rechterlijke macht, elkaar kunnen aanvullen in plaats van in de weg zitten bij de aanpak van tuberculose. Belangrijk punt hierbij is ook hoezeer de welbekende Nederlandse tolerantie tot goede resultaten leidt: door patiënten te behandelen ongeacht hun achtergrond, ras, religie, legale of illegale status.

Waarom is dit voor Nederland nu interessant?
Tbc-controle is een geweldig Nederlands exportproduct dat best wat meer bekendheid verdient. Het Nederlandse KNCV Tuberculosefonds heeft een leidende rol binnen de internationale tbc-bestrijding, is wereldwijd actief als beleidsontwikkelaar en wordt internationaal erkend als toonaangevend tbc-expert. KNCV Tuberculosefonds is al meer dan 110 jaar actief in de strijd tegen tbc. Komend jaar komt ook de 49th Union World Conference on Lung Health naar Den Haag en wordt gefaciliteerd door KNCV Tuberculosefonds en de Gemeente Den Haag.

Tussen 2000 en 2016 zijn wereldwijd 53 miljoen mensen genezen van tuberculose. Desondanks blijft tuberculose met bijna 1,7 miljoen sterfgevallen nog steeds de meest dodelijke infectieziekte ter wereld. Daarbij is er grote zorg over de achterblijvende diagnose en behandeling van multiresistente tuberculose (MDR-tbc). Dat blijkt uit cijfers die de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) vandaag bekendmaakt in haar rapport ‘Global Tuberculosis Report 2017’. Slechts 1 op de 5 mensen met MDR-tbc wordt momenteel op tijd gevonden en  behandeld. Terwijl er nieuwe laboratorium testen en medicijnen beschikbaar zijn gekomen om deze gevaarlijke vorm van tuberculose snel op te sporen en succesvol te behandelen.

“Na 40 jaar zijn er eindelijk nieuwe tbc-medicijnen beschikbaar, maar deze zijn nog voor maar heel weinig mensen toegankelijk,” zegt Kitty van Weezenbeek, algemeen directeur van KNCV Tuberculosefonds. “We hebben dringend politieke betrokkenheid en extra fondsen nodig om deze nieuwe tbc-medicijnen breed beschikbaar te maken. Zo redden we levens en onderbreken we de keten van besmetting.”

KNCV Tuberculosefonds hielp het afgelopen jaar bij de introductie van nieuwe behandelingen in 19 zwaar door tuberculose getroffen landen. De eerste resultaten zijn veelbelovend: voor mensen voor wie tot voor kort geen behandeling meer mogelijk was, is er nu weer hoop op genezing. Daarnaast blijkt voor een deel van de patiënten de behandelperiode van 24 maanden te kunnen worden teruggebracht naar 9 maanden met minder bijwerkingen, waardoor patiënten de zware behandeling beter volhouden. Vorige week konden in Kirgizië de eerste patiënten na de nieuwe verkorte behandeling officieel genezen worden verklaard.

Kitty van Weezenbeek: “Resistente tuberculose vormt wereldwijd een belangrijke bedreiging voor  de volksgezondheid. We hebben dringend politiek leiderschap nodig om de epidemie daadkrachtig aan te pakken. Het is nu of nooit, met een WHO Ministeriële Conferentie over tuberculose op 16 en 17 november aanstaande in Moskou en een speciale sessie over de tbc-epidemie tijdens de algemene vergadering van de VN volgend jaar september.”

KNCV Tuberculosefonds levert als internationaal expertise centrum een belangrijke bijdrage aan de Ministeriële Conferentie in Rusland en werkt hand in hand met de WHO en partners om innovaties in de bestrijding van tuberculose beschikbaar te maken voor kwetsbare groepen wereldwijd.

De nieuwste schattingen van de WHO die vandaag zijn gepubliceerd, tonen aan dat tuberculose wereldwijd de negende doodsoorzaak is en de meest dodelijke infectieziekte ter wereld. Jaarlijks overlijden bijna 1,7 miljoen mensen aan deze goed behandelbare ziekte. Dat betekent dat er meer mensen aan tuberculose overlijden dan aan een ziekte als HIV/AIDS. In 2016 kregen naar schatting 490.000 mensen MDR-tbc.