Landelijke aanpak om ouderen gezonder te laten eten

Op initiatief van staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) en staatssecretaris Martijn van Dam (EZ) komt er een landelijke beweging die ouderen stimuleert gezonder te eten. Janny van der Heijden, culinair publicist, is het boegbeeld van deze beweging waar partijen uit de voedselsector aan deel moeten nemen. Janny: “Een gezonde manier van eten zorgt er voor dat ouderen beter in hun vel zitten. Niet alleen lichamelijk maar óók geestelijk.”

Mensen willen zolang mogelijk zelfstandig leven, zowel thuis als in een verpleeghuis. Een goede gezondheid speelt daarbij een belangrijke rol. Gezond eten en voldoende bewegen helpt ouderen om fit te blijven. Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) en Martijn van Dam (Economische Zaken) maakten dit woensdag 8 maart bekend tijdens een gezamenlijk bezoek aan zorginstelling Pennemes in Zaandam. Het symposium ‘Gezond eten, gezond bewegen en gezond zijn’ van de Natuur en Milieufederatie Noord-Holland en het Louis Bolk Instituut vond daar plaats.

Gezond eten tegen ondervoeding en overgewicht

Ondervoeding komt relatief vaak voor bij zowel mensen die in verpleeghuizen wonen als mensen die thuis wonen. De strijd tegen de kilo’s van 65-plussers verdient ook onze aandacht. Zo’n zes op de tien ouderen is te zwaar.

Samen koken

Al met al genoeg redenen een landelijke beweging voor gezond eten en drinken onder ouderen te starten. Van Rijn: “In instellingen waar aandacht is voor eten en met verse producten wordt gekookt, hebben de bewoners meer trek in eten. Dat zien we ook in woongroepen waar bewoners, personeel en vrijwilligers samen koken. Waar bewoners kunnen helpen ze mee, met een aardappel schillen, of fruit schoonmaken. Net als thuis. Niet alleen levert dat veel gezondheidswinst op, het is vaak ook nog veel gezelliger”, aldus Van Rijn.

Staatssecretaris Van Dam: “Door goed eten blijf je langer gezond en gelukkig. In Nederland hebben we heel veel voedselproducenten die lekker en gezond eten uit de eigen streek kunnen leveren aan zorginstellingen. We willen die in contact brengen met de koks in de zorg zodat we samen werken aan liefdevolle zorg voor onze ouderen.”

Van lokaal naar landelijk

Het huidige kabinet wil dat ouderen zo lang mogelijk onafhankelijk en zelfstandig zijn. Gezond eten en voldoende bewegen zijn voor ouderen belangrijk om die zelfstandigheid te behouden. Het is de bedoeling dat Van der Heijden’s nationale beweging alle bestaande initiatieven en projecten op het gebied van gezonde voeding een flinke zet geeft en de voedingszorg onder ouderen sterk verbetert.

Nieuwe Schijf van Vijf toepassen voor veel mensen lastig

Bijna een jaar na de introductie van de Nieuwe Schijf van Vijf blijken niet alle aanpassingen even goed te zijn doorgekomen. Zo plaatst 63% peulvruchten in het verkeerde vak en is maar 42% op de hoogte van het nieuwe advies omtrent vis. Dit blijkt uit de resultaten van een enquête uitgevoerd door Flinndal onder 1150 klanten.

Het merendeel van de klanten is wel op de hoogte van de introductie van de nieuwe Schijf van Vijf (92%), maar de adviezen toepassen in het dagelijks leven blijkt voor veel mensen lastig. Zo geeft 13% van de respondenten aan de Schijf van Vijf niet goed genoeg te kennen om het te gebruiken en heeft 10% hier gewoon geen behoefte aan. Dat komt neer op bijna 25% van alle ondervraagden. Verder geeft 29% aan wel te proberen te eten volgens de Schijf van Vijf maar dat dit niet elke dag lukt.

Voldoende kennis over inhoud ontbreekt
Voldoende kennis over de inhoud van de Schijf van Vijf ontbreekt bij veel respondenten. Opvallend hierbij is dat het advies over de dagelijkse hoeveelheid groenten en fruit bij veel mensen niet bekend is. Zo weet 38% niet dat er wordt geadviseerd 200 gram (2 stuks) fruit per dag te eten en weet 51% niet dat het advies is om 250 gram groenten per dag te eten. Inge Hendriks, voedingsdeskundige bij Flinndal: ‘Dit resultaat laat zien dat er nog veel werk te doen is op het gebied van voorlichting. Groenten en fruit vormen de basis van een gezonde leefstijl en kennis over de dagelijkse aanbevelingen is hierbij belangrijk’.

Verder wist 63% van de ondervraagden niet dat peulvruchten horen bij vlees, vis en eieren en was 58% niet op de hoogte van het nieuwe advies omtrent het eten van vis.

Positief is dat 88% van de respondenten op de hoogte is van het nieuwe advies omtrent het eten van dagelijks een handje noten (15 gram).

Gedragsverandering bij consument blijkt lastig te realiseren
Inge Hendriks: ‘Voorlichting alleen is niet genoeg, want meer kennis over gezonde voeding vertaalt zich niet altijd in de keuze voor gezonde(re) producten. We zullen dus meer moeten doen om een gedragsverandering bij de consument te realiseren. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat het bij kinderen juist averechts werkt om te zeggen dat groenten gezond zijn. Ook bij volwassen heeft gezonde voeding vaak nog een negatief imago; “als het zo gezond is, dan kan het haast niet lekker zijn’.

Voedselovergevoeligheid van grote invloed op het dagelijks leven

Onderzoek toont aan dat voedselovergevoeligheid van grote invloed is op het dagelijks leven. Dit onderzoek wordt donderdag 2 februari  door Marloes Collins, directeur Allergieplatform gepresenteerd op de AllergieBeurs, die samen met de Gezondheidsbeurs van 2 t/m 5 februari wordt georganiseerd in de Jaarbeurs in Utrecht.

In het onderzoek is gevraagd naar de gevolgen op medisch, maatschappelijk en sociaal gebied. Enkele genoemde gevolgen zijn: lichamelijke klachten, verminderde prestatie op school en/of werk, slechter slapen, hoge extra kosten, onbegrip/onwetendheid van de omgeving en sociaal isolement. Marloes Collins, directeur van het Allergieplatform, maakt zich vooral zorgen om het laatste. “De reacties van mensen in je omgeving kunnen vaak enorm confronterend zijn. Alsof je er voor kiest een allergie te ‘nemen’ om het hen lastig te maken bij verjaardagen of etentjes. Uit het onderzoek is gebleken dat sociale evenementen te vaak vermeden worden vanwege deze negatieve reacties.”

Achtergronden bij het onderzoek
In augustus 2016 heeft Allergieplatform twee studenten van de Haagse Hogeschool de opdracht gegeven onderzoek te doen naar de invloed van voedselovergevoeligheid op het dagelijks leven. De onderzoekspopulatie van dit onderzoek bestond uit 866 respondenten. 99% van de respondenten geeft aan dat de voedselovergevoeligheid van invloed is op het dagelijks leven. De mate waarin de voedselovergevoeligheid van invloed is op het dagelijks leven wordt beoordeeld met een gemiddelde score van 3.7 bij een schaalverdeling van 0 = niet van invloed tot 5 = van grote invloed.

AllergieBeurs – Lekker leven met Allergie
Op de AllergieBeurs, die samen met de GezondheidsBeurs in Jaarbeurs Utrecht wordt georganiseerd van 2 t/m 5 februari, ligt de nadruk op lekker leven met allergie. Op de beurs kan je zien wat je wél kunt eten, drinken en doen. De kookdemo’s, stands, lezingen en foodtrucks zorgen voor een leerzaam maar bovenal lekker dagje uit!