Een extra ingreep om uitzaaiingen naar de lymfeklieren bij longkanker te controleren hoeft in de toekomst mogelijk niet meer uitgevoerd te worden. Een subsidie van 300.000 euro, toegekend door ZonMW, maakt onderzoek onder leiding van longchirurg dr. Frank van den Broek van Máxima Medisch Centrum mogelijk. Achterwege laten van deze belastende controle-ingreep kan patiënten operatierisico’s besparen en zorgen voor een snellere start van de behandeling.  

Longkanker is één van de meest voorkomende en meest dodelijke vormen van kanker. In 2015 kwamen er in Nederland meer dan 12.000 nieuwe gevallen bij. Ongeveer tachtig procent van de patiëntenpopulatie heeft ‘niet-kleincellige’ longkanker. Patiënten met deze vorm en een verhoogd risico op uitzaaiingen moeten naast standaardonderzoeken een extra operatie (mediastinoscopie) ondergaan om te zien of de tumor is uitgezaaid naar lymfeklieren achter het borstbeen. Onderzoek door Máxima Medisch Centrum moet definitief uitwijzen of deze operatie wel nodig is. “Uit eerder onderzoek blijkt al dat deze operatie weinig winst biedt, terwijl de ingreep belastend is voor de patiënt. We bekijken nu of de mediastinoscopie zonder risico’s achterwege gelaten kan worden”, aldus Frank van den Broek.

Snellere start behandeling
In het onderzoek worden patiënten verdeeld in groepen met of zonder deze extra operatie. De groepen worden vergeleken op het vinden van lymfeklieruitzaaiingen, complicaties, overleving, kwaliteit van leven en kosten. Voor het onderzoek werkt MMC samen met patiëntenvereniging Longkanker Nederland en verschillende andere Nederlandse ziekenhuizen. Uniek is de samenstelling van een stuurgroep met longartsen, longchirurgen, cardiothoracaal chirurgen en een methodoloog. Onder hen is Jouke Annema, longarts in het AMC. Door jarenlange ervaring met wetenschappelijk onderzoek naar lymfeklieruitzaaiingen achter het borstbeen is hij een waardevolle toevoeging aan het team. Frank van den Broek is trots om deze studie te mogen leiden: “Als de detectie van uitzaaiingen door de mediastinoscopie inderdaad geen winst biedt en de operatie achterwege gelaten wordt, kunnen we jaarlijks ongeveer 1500 patiënten een dergelijke operatie met bijbehorende complicaties besparen. Bovendien kan dan de definitieve behandeling van de longtumor eerder gestart worden, hetgeen de overlevingskans vergroot. De resultaten hopen we over vijf jaar te kunnen presenteren.”