Het Erasmus MC doet onderzoek naar de impact van blootstelling aan stress bij de bemanningsleden van het Team AkzoNobel in de Volvo Ocean Race.

Stressvolle situatie
De onderzoekers willen meer te weten komen over de reacties van het menselijk lichaam op langdurige blootstelling aan extreme fysieke en psychische stress en verstoring van het bioritme. Ze verwachten kennis te vergaren voor strategieën om het menselijk lichaam beter te laten reageren op stressvolle situaties.

Op de proef
De Volvo Ocean Race is de langste zeilwedstrijd ter wereld. Deelname vergt zowel fysieke als psychische inspanning en uithoudingsvermogen. Negen maanden lang worden de zeilers blootgesteld aan extreme weersomstandigheden, zware lichamelijke inspanning en een onnatuurlijk slaap-waakpatroon. Ze zijn ver van huis en moeten midden op zee belangrijke besluiten nemen. Tijdens de race wordt hun stresssysteem continu op de proef gesteld.

Biologische klok
De vier-uursdiensten gedurende die negen maanden verstoren de biologische klok van de deelnemers. Deze biologische klok zorgt voor een 24-uursritme in gedrag, fysieke gesteldheid en stofwisseling. Het lichaam anticipeert hiermee op dagelijks terugkerende patronen in de omgeving. Hartritme, de productie van stresshormoon (zoals cortisol), het immuunsysteem, de lichaamstemperatuur, de bloeddruk en het slaap-waakritme zijn allemaal afhankelijk van de eigen biologische klok.

Verstoring
Acute verstoring van de biologische klok, bijvoorbeeld door ploegendienst, leidt tot moeheid, slapeloosheid en verminderde prestaties en alertheid. Chronische verstoring van het biologisch ritme kan op lange termijn gevolgen hebben voor de gezondheid en het risico op ziekten verhogen.

Bloed en haar
Prof. Bert van der Horst, hoogleraar chronobiologie en gezondheid aan het Erasmus MC, trekt het onderzoek. Van der Horst: “De zeilers zijn bovengemiddeld fit en goed getraind, zowel fysiek als mentaal. De zeilers dragen horloges, waarmee we slaap-waakgedrag meten. Daarnaast wordt voor, tijdens en na de race bloed en plukjes haar verzameld voor analyse van stress in het Erasmus MC. De gegevens combineren we vervolgens met het zeillogboek. Als we inzicht kunnen krijgen in welke gevolgen langdurige periodes van stress hebben op deze sporters, kunnen we hen enerzijds helpen met het verbeteren van prestaties en anderzijds de kennis misschien inzetten op het vlak van gezondheidspreventie in de normale bevolking.”

Gezonde bevolking
Simeon Tienpont, de skipper van het Team AkzoNobel, is verheugd over de samenwerking met Erasmus MC. Tienpont: “Ik vind het geweldig om te zien dat we een bijdrage kunnen leveren aan een in de toekomst mogelijk gezondere bevolking.”