Vandaag bericht de NOS over het feit dat steeds meer mensen de weg niet meer weten te vinden in het ingewikkelde nieuwe zorgsysteem. Ze worden van het kastje naar de muur gestuurd en klagen over de kennis van de helpdeskmedewerkers en over de gebrekkige communicatie. Dat beeld herkent MEE. Juist gisteren zond MEE Nederland de uitkomsten van haar eerste monitoring naar de staatssecretaris van VWS en de VNG. Die monitoring is gebaseerd op de eerste ervaringen van onze ruim 2.000 consulenten, die in 96% van de gemeenten actief zijn.

Problemen doorschuiven
Uit deze monitor blijkt dat cliëntenondersteuners van MEE steeds meer signalen ontvangen over burgers die in de problemen komen omdat instanties problemen naar elkaar doorschuiven. Op dit moment zien we dat vooral bij cliënten waar zorg en maatschappelijke ondersteuning moeten aansluiten op onderwijs en participatie. Als meerdere partijen de verantwoordelijkheid doorschuiven, is er voor de burger geen beginnen meer aan.

Onvoldoende cliëntondersteuning
Juist daarom is een onafhankelijke cliëntondersteuner die naast de kwetsbare of zorgbehoevende burgers staat onmisbaar. Helaas is de toegankelijkheid van cliëntondersteuning in niet alle gemeenten goed geregeld, waardoor kwetsbare burgers op onvoldoende cliëntondersteuning kunnen rekenen. Door een grote nadruk op toegangsbeslissingen komen veel sociale wijkteams nog onvoldoende toe aan de door de wetgever bedoelde onafhankelijke cliëntondersteuning. Ook horen we van meerdere kanten dat de capaciteit in sociale teams tekort schiet om vooral de meest kwetsbare burgers goed en op tijd te ondersteunen. Op meerdere plaatsen ontstaan wachttijden en wachtlijsten, vooral voor mensen met een beperking en een GGZ-achtergrond.

Cliëntondersteuning slecht vindbaar
Een terugkerend thema is dat cliëntondersteuning in veel gemeenten niet herkenbaar georganiseerd is als een afzonderlijke dienstverlening en taak. De cliëntondersteuning is daarom voor de burger slecht vindbaar en men is niet op de hoogte van de mogelijkheid om bijgestaan te worden bij toegangs- en toekenningsbeslissingen van de gemeente. Gemeenten zijn wettelijk verplicht om burgers hiervan op de hoogte te stellen, maar dat is lastig als cliëntondersteuning niet bestaat als herkenbaar aanbod.

Aanvullende afspraken
Door sommige gemeenten wordt dit probleem erkend en worden daarom nu aanvullende afspraken gemaakt over een onafhankelijk gepositioneerde cliëntondersteuning. MEE Nederland bepleit daarom dat zo spoedig mogelijk in alle gemeenten de onafhankelijke cliëntondersteuning herkenbaar wordt geregeld en voldoende beschikbaar is zoals de wetgever ook heeft bedoeld.