Een gezamenlijk project van het UMC Groningen, Radboudumc  en het Antoni van Leeuwenhoek krijgt ruim 3,6 miljoen euro subsidie van KWF Kankerbestrijding. Met dit geld gaan de centra een biobank opzetten die beter inzicht gaat geven waarom bepaalde tumorsoorten wel of niet op immuuntherapie reageren.

De grant van 3,6 miljoen euro is bedoeld om een biobank op te zetten waarin in eerste instantie van 2000 patiënten met negen verschillende tumortypen lichaamsmateriaal, zoals bloed, plasma, bloedcellen, ontlasting en weefselbiopten, kan worden opgeslagen. Vervolgens  zal op deze materialen een aantal immuunanalyses worden uitgevoerd. Hoogleraar John Haanen van het Antoni van Leeuwenhoek, een van de drie betrokken centra:  “Deze nationale biobank en de data die we daaruit kunnen afleiden zal een positieve invloed hebben op het immuuntherapie-onderzoek in Nederland. Wat deze biobank bijzonder maakt, is dat we niet alleen DNA-analyses van de tumorbiopten  inzetten, maar ook in de weefsels gaan kijken naar aanwezigheid van afweercellen,  hun eigenschappen en naar afweermechanismen die de kanker gebruikt om het afweersysteem te verlammen.”

Markers

“Daarna gaan we in bloed en andere lichaamsproducten van deze patiënten onderzoeken of er markers zijn die helpen voorspellen of patiënten wel of niet op immuuntherapie zouden kunnen reageren. Al deze data komen in een grote database die inzicht geeft in hoe tumoren omgaan met het immuunsysteem. Voor die patiënten die met immuuntherapie zijn of worden behandeld wordt die data ook aan de uitkomst van hun behandeling gekoppeld.  Uiteindelijk gaan we al deze informatie geanonimiseerd  openbaar maken voor onderzoekers en artsen, zodat hiermee nog meer onderzoek kan worden gedaan. Hierdoor verwachten we sneller en nog specifieker te kunnen bepalen welke patiënt  met welke immuuntherapie-combinatie succesvol behandeld kan worden”, aldus Haanen. Op termijn zullen ook andere ziekenhuizen patiëntenmateriaal kunnen insturen.

Standaardbehandeling

Immuuntherapie is een behandeling die ervoor zorgt dat het eigen afweersysteem kankercellen beter kan vernietigen. Deze relatief nieuwe behandelmethode staat volop in de belangstelling: regelmatig melden kranten en nieuwsrubrieken veelbelovende berichten. De ontwikkelingen gaan snel, voor een aantal vormen is immuuntherapie al standaardbehandeling, daarnaast lopen er veel klinische studies.

Vanuit de drie centra leiden de volgende wetenschappers dit project:

• UMC Groningen:  prof. Liesbeth de Vries en dr. Rudolf Fehrmann
• Radboudumc: prof. Carl Figdor en prof. Koos van den Hoeven
• Antoni van Leeuwenhoek: prof. Ton Schumacher, prof. John Haanen