De belasting van mantelzorgers voor mensen met dementie is de afgelopen jaren toegenomen. Partners van thuiswonende mensen met dementie zijn het zwaarst belast. Zo blijkt uit de tweejaarlijkse Dementiemonitor Mantelzorg van Alzheimer Nederland in samenwerking met onderzoeksinstituut NIVEL onder ruim 3400 mantelzorgers. Het onderzoek laat zien hoe mantelzorgers van mensen met dementie de zorg en ondersteuning ervaren, zowel thuis als in een verpleeghuis.

Meer belasting
Mantelzorgers die samenwonen met en zorgen voor een persoon met dementie voelen zich vaak tamelijk belast tot overbelast (59%). Ruim één op de zes mantelzorgers voelt zich zelfs overbelast of zwaar belast. In 2011 en 2013 was dit nog maar één op de tien. Vaak gaat het daarbij om de partners. De ervaren belasting neemt toe naarmate men meer uren per dag voor de dierbare zorgt. Veel mantelzorgers hebben hier een dag en nacht taak aan. 46% van de samenwonenden meldt een verstoorde nachtrust

Casemanagement belangrijk om zorg thuis vol te houden
Ondersteuning door een casemanager is volgens de mantelzorgers één van de meest noodzakelijke vormen van ondersteuning om het thuis langer vol te houden. Echter de helft van de mantelzorgers geeft aan nooit te zijn gewezen op het recht op ondersteuning door een casemanager. Verder noemt men persoonlijke verzorging en verpleging, hulp in het huishouden en passende dagactiviteiten als noodzakelijke voorwaarden om het thuis wonen goed vol te houden. Julie Meerveld, manager belangenbehartiging Alzheimer Nederland: “Terwijl de urgentie toeneemt zien wij dat het aanbod aan dagactiviteiten juist afneemt. Het blijkt uit dit onderzoek hoe belangrijk deze uren ook voor de mantelzorger zijn om op adem te komen en overbelasting tegen te kunnen gaan.”

Steun uit omgeving van belang
De helft van de mantelzorgers geeft aan dat de zorg vooral op hen neerkomt. Ook hebben vier op de tien mantelzorgers minder contact met familie en vrienden sinds de naaste dementie heeft. Het voortzetten en verder uitbouwen van de dementievriendelijke samenleving is dus een belangrijk verbeterpunt om het thuis langer vol te houden.

“De omgeving snapt niet wat dementie is. Ik krijg weinig begrip en ondersteuning van de buurt en de familie.”

Personeelsbezetting in verpleeghuis punt van zorg
Hoewel mantelzorgers over het algemeen vinden dat verzorgenden in het verpleeghuis hun best doen, hebben ze ook veel kritiek- en verbeterpunten. Zo geeft de helft aan dat er onvoldoende personeel in huis is en dat activiteiten vaak niet aansluiten bij wat de naaste leuk vindt. Mantelzorgers vinden het vooral belangrijk dat er ‘vaste gezichten’zijn, en er meer en beter gekwalificeerd personeel komt.

“Meer toezicht en betere personeelsbezetting op specifieke momenten. ‘S avonds en ’s nachts, evenals op drukke momenten, en momenten waarop de onrust bij mensen met dementie toeneemt, ook met het oog op veiligheid.”

Over de Dementiemonitor
De tweejaarlijkse Dementiemonitor Mantelzorg van Alzheimer Nederland en NIVEL laat zien hoe mantelzorgers van mensen met dementie zorg en ondersteuning ervaren. Een record
aantal mantelzorgers vulden dit keer de vragenlijsten in. Julie Meerveld: “De uitkomsten van deze Dementiemonitor vormen de stem van de mantelzorger. Daarover informeert Alzheimer Nederland de Tweede Kamer en andere partijen die beslissen over de zorg We brengen de uitkomsten in voor het plenair debat over de begroting Volksgezondheid, Welzijn en Sport 2017 dat volgende week plaats vindt. Daarnaast zullen we de resultaten ook gebruiken voor het algemeen overleg Wet langdurige zorg op 24 november. Overigens zijn de meeste punten voor ons helaas niet nieuw, maar we zien wel dat de belasting toeneemt. En dat terwijl het aantal mensen met dementie groeit, en dus ook het aantal mantelzorgers. Het wordt tijd dat de handschoen wordt opgepakt.”