Bijna de helft heeft het gevoel weinig tot geen invloed te hebben op de keuze voor een zorgverlener

Patiënten stellen zich vaak nog afwachtend op in hun zorgtraject. Wanneer patiënten worden doorverwezen voor een behandeling, volgt de meerderheid dit direct op. Zonder zelf te onderzoeken of er alternatieven zijn die qua locatie, kosten of wachttijd beter bij de persoonlijke situatie passen. Dit blijkt uit onderzoek van Kantar Public (voormalig TNS NIPO), in opdracht van Zilveren Kruis, onder ruim 1400 patiënten die het afgelopen jaar een behandeling hebben gehad.

Invloed op behandelkeuzes
Waar komt de afwachtende houding van patiënten vandaan? Stef Groenewoud, gezondheidswetenschapper en verbonden aan Radboud UMC Nijmegen: “Veel patiënten hebben een groot vertrouwen in hun huisarts en leggen daarom bewust de regie bij hem of haar neer. Mijn advies is, gebruik dat vertrouwen om samen het gesprek aan te gaan over de keuzes binnen het zorgtraject.” Uit het onderzoek blijkt echter dat veel mensen het gevoel hebben nauwelijks tot geen invloed te hebben op de keuzes voor een zorgverlener. “De vraag is, hebben zij de invloed niet, of nemen ze die niet? Ik neig naar het laatste. Dit herken ik uit eigen onderzoeken en zie ik ook terug in dit onderzoek.” Veel mensen weten wel dat er verschillen zijn tussen zorgverleners, zoals in wachttijd en kosten. Toch kiezen de meeste patiënten, op basis van deze verschillen, er niet voor om naar een andere zorgverlener te gaan. En dat is opvallend.

Niet bewust van keuzemogelijkheden
Maar niet iedereen weet dat er verschillen zijn tussen zorgverleners, als het gaat om zaken als wachttijden en kosten. Bij een vijfde tot een kwart van de patiënten was dit voorafgaand aan de behandeling onbekend. “Een niet te onderschatten percentage”, stelt Christine Rompa van Zilveren Kruis. “Dit betekent dat er nog veel te winnen valt. Om patiënten op de juiste manier te informeren, maar ook om hen bewust te maken dat er iets te kiezen valt. Het is belangrijk dat mensen zich verdiepen in hun zorgtraject en hierin gerichte keuzes kunnen maken. Samen met hun arts.”

Hulp bij het maken van zorgkeuzes
De arts blijft dus voor veel mensen terecht een belangrijke bron van informatie. Toch worstelen patiënten soms nog met praktische vragen bij hun zorgtraject. Want is er misschien toch een zorgverlener waar men sneller behandeld kan worden? Of goedkoper? En waar vind ik die? Rompa: “In de Zorgverkenner maken we onder meer inzichtelijk wat de prijs, wachttijd en kwaliteit is. Met dit online hulpmiddel zetten we een belangrijke stap om zorg meer inzichtelijk te maken.”

Belangrijkste resultaten uit het onderzoek
-44% heeft het gevoel nauwelijks tot geen invloed te hebben op de keuzes voor een behandelaar
-58% volgt het advies van de huisarts direct en kijkt niet zelf waar zij sneller of goedkoper behandeld kunnen worden
-46% wist voor de behandeling niet precies wat de kosten zouden zijn
-32% wist vooraf niet precies wat de wachttijd voor de behandeling zou zijn
-26% vindt de wachttijd tussen het eerste gesprek en de behandeling te lang
-27% wist voordat de behandeling plaatsvond, dat de kosten per behandelaar kunnen verschillen
-21% was niet op de hoogte zelf te kunnen bepalen waar behandeld te worden