Waardevolle innovatieve geneesmiddelen tegen aanvaardbare kosten toegankelijk maken en houden voor de patiënt. Met dat doel onderhandelt minister Edith Schippers (VWS) sinds enkele jaren met fabrikanten van zeer dure nieuwe geneesmiddelen over de prijs. Door deze onderhandelingen kunnen de uitgaven aan deze medicijnen in 2018 tot 203 miljoen lager uitvallen dan wanneer niet zou zijn onderhandeld door VWS. Hierdoor kunnen deze dure middelen tegen aanvaardbare kosten aan de patiënt beschikbaar worden gesteld. Dat schrijft Schippers vandaag aan de Tweede Kamer. De komende tijd zullen meer onderhandelingen volgen.
Transparantie
Het is voor het eerst dat bekend wordt gemaakt hoeveel deze onderhandelingen potentieel opleveren. Fabrikanten eisen geheimhouding in ruil voor de korting die zij geven. Hierdoor is het niet mogelijk om per middel de onderhandelingsresultaten openbaar te maken. Nu er meerdere onderhandelingen zijn afgerond kan wel inzicht gegeven worden in de (potentiële) resultaten hiervan. Het niet transparant zijn van de onderhandelingsopbrengst is erg onbevredigend. Het vergroten van de transparantie over geneesmiddelenprijzen is dan ook als speerpunt in het Europees voorzitterschap benoemd.
Financiële arrangementen
Voor veel nieuwe geneesmiddelen maakt het Zorginstituut Nederland een kostenprognose voordat deze in het basispakket worden opgenomen. Het gaat om inschattingen van de minimale en maximale uitgaven van een geneesmiddel gedurende de eerste jaren na markttoelating. Als de kosten per behandeling of de mogelijke totale uitgaven aan een geneesmiddel heel hoog zijn, en een middel is wel effectief, dan kan de minister besluiten om te gaan onderhandelen over de prijs.
Met een arrangement wordt de prijs verlaagd of wordt voorkomen dat de totale kosten van het geneesmiddel te hoog oplopen. Het sluiten van een arrangement gebeurt over het algemeen voordat het middel in het pakket zit en dus ook voordat het gebruikt wordt. De uiteindelijke uitgavenverlaging hangt bij de meeste arrangementen dan ook sterk af van hoe vaak het middel wordt voorgeschreven: hoe vaker, hoe hoger de korting. Zo wordt het financiële risico op voorhand beperkt, ook als aanvankelijk nog niet zeker is hoe veel patiënten in aanmerking komen voor een behandeling. De daadwerkelijk gerealiseerde uitgavenbesparing in het aanloopjaar 2014 komt uit op 13,9 miljoen euro op een totale uitgave van 95,9 miljoen. Dat jaar liepen er afspraken over de eerste 8 medicijnen. De gerealiseerde uitgavenverlaging over 2015, waarin 16 arrangementen lopen, wordt komend jaar bekend. De effecten van recent gesloten arrangementen zoals nivolumab en verschillende Hepatitis-C middelen zullen de komende jaren pas zichtbaar zijn.