In het UMC Utrecht zijn sinds november tientallen kinderen opgenomen met het RS-virus. Dit virus, respiratoir syncitieel virus,  zorgt jaarlijks voor overvolle intensive care-afdelingen in Nederland. In ons land is de ziekte goed te behandelen, maar wereldwijd sterven er elke dag 700 kinderen door dit virus en jaarlijks meer dan 100 duizend kinderen hieraan. Na malaria is het virus de belangrijkste doodsoorzaak voor zuigelingen, de tweede doodsoorzaak onder jonge kinderen.

Hoogleraar luchtweginfecties Louis Bont doet daarom met een internationaal team, medegefinancierd door de Bill & Melinda Gates-foundation, onderzoek naar een vaccin tegen dit virus. De resultaten van het onderzoek zijn onlangs gepubliceerd in The Lancet Global Health.

“We behandelen jaarlijks in ons land 2000 kinderen met dit virus. Daarmee is het de belangrijkste oorzaak van ziekenhuisopname in Nederland. En op dit moment liggen de ziekenhuizen weer vol”, zeg Bont. “In Nederland is dit goed te behandelen, want bij ons komen deze kinderen op de intensive care terecht en door hen te beademen kunnen we hen helpen. Maar in veel, veelal armere landen, is die mogelijkheid er niet en sterven er duizenden kinderen aan dit virus.”

Signalen
Het RS-virus zorgt ervoor dat bij jonge kinderen verkoudheid leidt tot een longontsteking en dat zij beademing nodig hebben. Ieder jaar komen de eerste RSV-patiënten eind oktober binnen, en eind december liggen de Nederlandse ziekenhuizen vol. Bont: “Het is belangrijk om bij verkouden kinderen onder de twee jaar alert te zijn op signalen zoals benauwdheid en een piepende ademhaling en eventueel de huisarts te raadplegen.”

Vaccin
Inmiddels worden op verschillende plaatsen al vaccins getest, zowel voor aanstaande moeders als zuigelingen en Bont heeft goede hoop dat er over drie jaar al een vaccin tegen RVS is.  “Het is van groot belang dat er een vaccin komt tegen dit virus. Maar voor dat vaccin is het wel van belang dat je weet wie je moet vaccineren voor het grootste effect. Er is lang gedacht dat het vaccineren van de zwangere moeder voldoende zou zijn en dat de baby tot drie maanden na de geboorte beschermd is. Wij hebben nu ontdekt dat we zowel de moeder als het kind moeten vaccineren. Dus ook ná de geboorte, aangezien we zagen dat het grootste deel van de kinderen die stierven ouder dan drie maanden waren.”

Samen met tien andere onderzoekers stelde Bont een wereldwijde database samen, waarin driekwart van de RS-sterftes zijn opgenomen. “Dit onderzoek zorgt voor meer aandacht voor deze onderschatte ziekte, zodat wij nog meer studie er naar kunnen doen en uiteindelijk met een vaccin dit virus te lijf kunnen gaan.” Voor veel ouders is de ziekte een heftige ervaring en daarom is er ook een patiëntennetwerk opgericht.

UMC Utrecht, Het Longfonds en NRS

Het Longfonds, Het UMC Utrecht en de Netherlands Respiratory Society (NRS) brengen dit onderzoek gezamenlijk onder de aandacht. Het Longfonds strijdt voor mensen met een longziekte en wil gezonde longen gezond houden. In Nederland zijn ruim een miljoen mensen met een longziekte, zoals COPD, astma of een zeldzame longziekte. De NRS is de koepel van Nederlandse wetenschappers op het gebied van gezondheid en ziekten van longen en luchtwegen. Het UMC Utrecht is één van de acht academische ziekenhuizen in Nederland.

De wetenschappelijke publicatie van Louis Bont en zijn team is hier te downloaden.