Hoe doorstaan oudere hartpatiënten hun operatie wanneer ze in de voorafgaande weken thuis al eiwitverrijkt brood, fruitsap, soep, zuivel en koekjes eten? Het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht/Nieuwegein wil antwoord op die vraag. Op basis van onderzoek van Wageningen Universiteit is bekend dat mensen die de betreffende verrijkte producten frequent gebruiken dagelijks anderhalf keer meer aan eiwitten binnenkrijgen, zónder meer te eten. Oudere mensen hebben meer eiwitten nodig om in een goede, gezonde voedingstoestand te blijven. Dat geldt des te meer wanneer ze -bijvoorbeeld door ziekte- ondervoed zijn of moeten aansterken.
Verder wetenschappelijk onderzoek moet nu uitwijzen wat het effect is als oudere patiënten die een hartklepbehandeling moeten ondergaan voorafgaand aan de operatie twee weken lang eiwitverrijkte producten consumeren. Vergroot het dagelijks gebruik van deze producten hun overlevingskans en herstellen ze sneller na de ingreep? Is hun kwaliteit van leven naderhand ook beter? Liggen ze minder lang in het ziekenhuis en hoeven ze minder vaak terug te komen? Doel is om op basis van gemeten zorguitkomsten (de relevante resultaten voor de patiënt) de zorg beter en doelmatiger te maken. Hierbij wordt primair gekeken naar de nationaal vastgestelde uitkomstindicatoren van Meetbaar Beter.
Eén op de acht 75-plussers heeft hartklepprobleem
Een op de acht mensen van 75 jaar en ouder heeft last van hartklepproblemen. Vaak is die klep vernauwd of ‘lek’. Bij ernstige problematiek wordt de klep vervangen. Dat kan tot op hoge leeftijd, maar zoals bij zo veel aandoeningen geldt ook hier dat de uitkomsten bij de oudere patiëntencategorieën minder goed zijn dan bij de jongere. Oudere patiënten liggen langer in het ziekenhuis, hebben eerder last van complicaties en komen vaker terug voor een heropname. Ondervoeding heeft daarbij een negatieve impact op de behandelresultaten, blijkt uit diverse studies. Wat niet meehelpt, is het feit dat de eiwitbehoefte bij het ouder worden toeneemt, terwijl de eetlust bij veel senioren juist vermindert. Meer eten per dag lijkt daarom geen optie. Door alledaagse producten te verrijken met eiwit, hoeven de deelnemers aan het onderzoek niet extra veel te eten om meer eiwitten binnen te krijgen.
Samenwerking
Bij het meerjarige onderzoek onder honderden patiënten werkt het St. Antonius Ziekenhuis samen met onderzoeksinstituut IQ Healthcare, Carezzo Nutrition (producent van eiwitverrijkte producten) en maaltijdleverancier Maaltijdservice.nl. Onderzoekster Nina Zipfel van het St. Antonius hoopt op de studie te promoveren. Ze werkt daarbij volgens de principes van value-based health care (VBHC), een methode die recent nog door demissionair minister van VWS Edith Schippers werd genoemd in haar brief aan de Tweede Kamer over uitkomsttransparantie. Zipfels onderzoek is een van de eerste in Nederland waarbij op wetenschappelijke basis wordt nagegaan hoe je uitkomstindicatoren kunt gebruiken om de gezondheid en het welzijn van patiënten te verbeteren. Door de resultaten met de resultaten van andere aan Meetbaar Beter deelnemende centra te vergelijken zal worden vastgesteld of de voeding effect heeft. Het St. Antonius zal jaarlijks ongeveer 200 patiënten met hartklepproblemen vragen om het innovatieve onderzoek mee te doen. Ze worden zowel voor, tijdens als ook na de ziekenhuisopname gemonitord. Het St. Antonius geeft hiermee invulling aan een bredere verantwoordelijkheid voor kwaliteit van zorg dan alleen tijdens de ziekenhuisopname.